Araştırma Makalesi
Potansiyel Turist Adaylarının Covid 19 Risk Algısının Temassız (Untact) Turizme Yönelik Davranışsal Niyet Üzerindeki Etkisi
Öz
2019 yılında ortaya çıkan ve 2020 yılında tüm dünyaya yayılan koronavirüs (COVID-19), hemen hemen bütün sektörleri olumsuz anlamda etkilemiştir. Sürekli bir temasa, seyahate, harekete ihtiyaç duyan turizm sektörü de hastalığın bulaşma riski sebebiyle olumsuz anlamda etkilenen sektörlerin başında gelmiştir. Sokağa çıkma yasakları, yurtiçi ve yurtdışı uçuşların iptal edilmesi, seyahat kısıtlamaları vb. gibi uygulamalar ile turizm sektörü durma noktasına gelmiştir. Bu sebeplerden dolayı turizm sektöründe artık yeni bir dönemin başladığı, temassız elektronik işlemlerin, sosyal mesafeye dikkat edilen turların ve izole edilmiş tatillerin ön plana çıkacağı öngörülmektedir. Bu çalışma, insanların COVID-19 risk algılamalarından kaynaklanan, sağlığı koruyucu davranışların turizme yeni bir boyut getirmiş olan temassız turizmi ve bu hastalıktan dolayı ortaya çıkan risk algısını vurgulamaktadır. Araştırmanın evrenini Sivas ilinde ikamet eden potansiyel turist adayları oluşturmaktadır. Çalışmada potansiyel turist adaylarından oluşan 573 kişiye, bilişsel risk algısı, duygusal risk algısı, tutum, öznel normlar, algılanan davranışsal kontrol ve davranışsal niyet faktörlerinden oluşan 24 maddelik Temassız Turizm Görüş Anketi çevrim içi ortamda ulaşılarak uygulanmıştır. Sonuçlar; insanların genellikle COVID-19 salgınından endişe duyduğu, bu hastalığın kendileri ve çevresine bulaşmasından ciddi anlamda korktuğunu göstermiştir. Araştırmaya katılanların bilişsel risk ve duygusal risk algısının, tutum, öznel norm, algılanan davranışsal kontrol ve davranışsal niyet üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğu, ayrıca; erkekler ve kadınların bilişsel risk, duygusal risk ve öznel normlarının farklılık gösterdiği görülmüştür. Medeni durum değişkenine göre ise bilişsel risk algısı, duygusal risk algısı, tutum, öznel norm ve davranışsal niyet faktörlerinde anlamlı farklar tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Acar, Y. (2020). Yeni koronavirüs (Covid-19) salgını ve turizm faaliyetlerine etkisi. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(1), 7-21.
- Ajzen, I. (2002). Perceived behavioral control, self-efficacy, locus of control, and the theory of planned behavior. Journal of Applied Social Psychology, 32(4), 665–683. https://doi.org/10.1111/j.1559-1816.2002.tb00236.x
- Akkılıç, M. E. ve Varol, İ. (2015). Turist algılarının davranışsal niyetler üzerindeki etkisi: Edremit körfezi örneği. International Review of Economics and Management, 3(1), 14-38.
- Alaeddinoğlu, F. ve Rol, S. (2020). Covid-19 pandemisi ve turizm üzerindeki etkileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (Salgın Hastalıklar Özel Sayısı), 233-258.
- Ateşoğlu, İ. ve Türker, A. (2014). Tatil Yeri Seçiminde Ülke İmajının Turistin Risk Algısı Üzerine Etkisi. Journal of Alanya Faculty of Business/Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 6(2).
- Aydın, B. ve Doğan, M. (2020). Yeni Koronavirüs (COVID-19) pandemisinin turistik tüketici davranışları ve Türkiye turizmi üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi. Pazarlama Teorisi ve Uygulamaları Dergisi, 6(1), 93-115
- Bae, S. Y. and Chang, P. J. (2020). The effect of coronavirus disease-19 (COVID-19) risk perception on behavioural intention towards ‘untact’tourism in South Korea during the first wave of the pandemic (March 2020). Current Issues in Tourism, 1-19.
- Bauer, R. A. (1960). Consumer behavior as risk taking. In R. S. Hancook (Ed.), Dynamic marketing for a changing world (pp. 389–398). American Marketing Association.
- Beirman, D. (2002). Marketing of tourism destinations during a prolonged crisis: Israel and the Middle East. Journal of Vacation Marketing, 8(2), 167–176. https://doi.org/10.1177/135676670200800206
- Butler, G. and Mathews, A. (1987). Anticipatory anxiety and risk perception. Cognitive Therapy and Research, 11(5), 551–565. https://doi.org/10.1007/BF01183858
- Can, A. (2018). SPSS ile Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi. (Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara)
- Ceylan, H. ve Başhelvacı, V. S. (2011). Risk değerlendirme tablosu yöntemi ile risk analizi: bir uygulama. Uluslararası Mühendislik Araştırma ve Geliştirme Dergisi, 3(2), 25-33.
- Chew, E. Y. T. And Jahari, S. A. (2014). Destination image as a mediator between perceived risks and revisit intention: A case of post-disaster Japan. Tourism Management, 40, 382–393. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2013.07.008
- Dillard, A. J., Ferrer, R. A., Ubel, P. A., & Fagerlin, A. (2012). Risk perception measures' associations with behavior intentions, affect, and cognition following colon cancer screening messages. Health psychology, 31(1), 106.
- Dragović, N., Stankov, U. and Vasiljević, Đ. (2018). Contactless Technology as a Factor of Tourism Industry Development-A Review of Current Practices and Future Directions. Economic Themes, 56(2), 179-202.
- Fuchs, L. S., Schumacher, R. F., Long, J., Namkung, J., Hamlett, C. L., Cirino, P. T., Jordan N. C., Siegler R., Gersten R. and Changas, P. (2013). Improving at risk learners’ understanding of fractions. Journal of Educational Psychology, 105(3), 683. https://doi.org/10.1037/a0032446
- Gössling, S., Scott, D. and Hall, C. M. (2020). Pandemics, tourism and global change: a rapid assessment of COVID-19. Journal of Sustainable Tourism, 1-20.
- Herzenstein, M., Posavac, S. S. And Brakus, J. J. (2007). Adoption of new and really new products: The effects of self-regulation systems and risk salience. Journal of Marketing Research, 44(2), 251-260.
- COVID Tablosu; https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66935/genel-koronavirus-tablosu.html https://www.thejakartapost.com/travel/2020/05/03/untact-tourist-sites-gain-attention-amid-pandemic.html (Erişim Tarihi: 30.11.2020).
- Uluslararası Turizm Gelirleri Verileri; (2020). https://www.unwto.org/news/international-tourism-down-70-as-travel-restrictions-impact-all-regions (Erişim Tarihi: 30.11.2020).
- COVID-19 Bilgilendirme Sayfası, (2020). https://www.unwto.org/tourism-covid-19 (Erişim Tarihi: 13.11.2020).
- Dünya Sağlık Örgütü COVID-19 Bilgi Sayfası, (2020). https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/question-and-answers-hub/q-a-detail/coronavirus-disease-covid-19 (Erişim Tarihi: 30.11.2020).
- Sung, H. J., & Jeon, H. M. (2020). Untact: customer’s acceptance ıntention toward robot barista in coffee shop. Sustainability, 12(20), 8598.
- Kalaycı, Ş. (2009). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. (Asil Yayınevi, Ankara)
- Karamustafa, K. ve Erbaş, E., (2011). Satın alma karar sürecinde algılanan risk: paket turlara yönelik bir araştırma. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi - Journal of Consumer and Consumption Research, 3(1): 103-144.
- Kim, N. (2017). Trend Korea 2018. Miraebook Publishing.
- Kock, F., Nørfelt, A., Josiassen, A., Assaf, A. G. and Tsionas, M. G. (2020). Understanding the COVID-19 tourist psyche: The Evolutionary Tourism Paradigm. Annals of tourism research, 85, 103053.
- Kozak, M., Crotts, J. C. and Law, R. (2007). The impact of the perception of risk on international travellers. International Journal of Tourism Research, 9(4), 233– 42. https://doi.org/10.1002/jtr.607
- Lee, S. M. and Lee, D. (2020). “Untact”: A new customer service strategy in the digital age. Service Business, 14(1), 1–22. Lim, N., (2003), Consumers’ perceived risk: sources versus consequences. Electronic Commerce Research and Applications, 2, 216–228.
- Lin, J. S. C. and Hsieh, P. L. (2007). The influence of technology readiness on satisfaction and behavioral intentions toward self-service technologies. Computers in Human Behavior, 23(3), 1597-1615.23(3), 1597-1615. ss.
- Nielson. (2020). Key consumer behavior thresholds identified as the Coronavirus outbreak evolves. https://www.nielsen.com/us/en/insights/article/2020/key-consumer-behavior-thresholds-identified-as-the-coronavirus-outbreak-evolves/
- Qiu, R. T., Park, J., Li, S. and Song, H. (2020). Social costs of tourism during the COVID-19 pandemic. Annals of Tourism Research, 84, 102994.
- Quintal, V. A., Lee, J. A., and Soutar, G. N. (2010). Risk, uncertainty and the theory of planned behavior: A tourism example. Tourism Management, 31(6), 797–805. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2009.08.006
- Rahimizhian, S. and Irani, F. (2020). Contactless hospitality in a post-Covid-19 world. International Hospitality Review.
- Shafqat, W. and Byun, Y. C. (2020). Enabling “Untact” Culture via Online Product Recommendations: An Optimized Graph-CNN based Approach. Applied Sciences, 10(16), 5445.
- Stefani, G., Cavicchi, A., Romano, D. and Lobb, A. E. (2008). Determinants of intention to purchase chicken in Italy: The role of consumer risk perception and trust in different information sources. Agribusiness, 24(4), 523–537. https://doi.org/10.1002/agr.20177
- Stone, R.N. and Grønhaug, K. 1993, “Perceived risk: further considerations for the marketing discipline”, European Journal Of Marketing, 27(3):39–50.
- Sur, S. (2008). Technology-based remote service encounters: Understanding customer satisfaction and sustainability. Journal of Foodservice Business Research, 11(3), 315–332. https://doi.org/10.1080/15378020802317040
- Sürme, M. (2020). Turizm ve COVİD-19. İKSAD Yayınevi, Adıyaman.
- Türker G.Ö. (2020). Covid-19 salgını turizm sektörünü nasıl etkiler? Turizm akademisyenleri perspektifinden bir değerlendirme. International Journal of Social Sciences and Education Research, 6(2), 207-224.
- Visschers, V. H. and Siegrist, M. (2008). Exploring the triangular relationship between trust, affect, and risk perception: A review of the literature. Risk Management, 10(3), 156–167. https://doi.org/10.1057/rm.2008.1
- Yanık, A. (2014). Yeni medya kullanımındaki akış deneyiminin risk algısı ve online turistik satın alma niyetine etkisi. Doktora Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı.
- Zeithaml, V. A., Bitner, M. J., and Gremler, D. D. (2018). Services Marketing: Integrating Customer Focus Across The Firm. McGraw-Hill Education.
Toplam 43 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Turizm (Diğer) |
| Bölüm | MAKALELER |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 23 Aralık 2021 |
| Gönderilme Tarihi | 3 Kasım 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021Cilt: 4 Sayı: 2 |
