Öz
Çalışmada Türkiye’nin milli ve kültürel değerlerinden olan ortaya çıktığı bölge ile anılan ve kendine has özellikleri içeren coğrafi işaretler ele alınmıştır. Aksaray, Karaman, Kırıkkale, Kırşehir, Konya, Niğde, Nevşehir ve Yozgat illerini kapsayan KOP (Konya Ovası Projesi) Bölgesi’ne ait çeşitli kurum ve kuruluşlar tarafından başvurusu tamamlanmış ve coğrafi işaret almış ve/veya tescil başvuru aşamasında işlemleri devam eden coğrafi ürünler incelenmiştir. Bu çalışmanın sorusu “KOP Bölgesi coğrafi işaretli ürünleri nelerdir ve nasıl tanıtılmalı” olarak belirlenmiştir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden olan doküman analizi yönteminden yararlanılmıştır. Veri tabanlarında yapılan incelemeye göre Türkiye’de 1996 yılından 2019 yılına kadar toplamda 580 tescil gerçekleşmiş olup işlemleri devam eden başvuru sayısı toplamı ise 680 olarak belirlenmiştir. KOP Bölge illeri birçok coğrafi işarete sahiptir. KOP Bölge illerinde bugüne kadar toplam 44 başvuru yapılmış olup dağılımı; 9 ürün Aksaray, 2 ürün Karaman, 4 ürün Kırıkkale, 2 ürün Kırşehir, 15 ürün Konya, 3 ürün Nevşehir, 5 ürün Niğde ve 4 ürün Yozgat olarak belirlenmiştir. KOP Bölgesi’nde yer alan sekiz ile ait coğrafi işaretler doğal kaynak suyu, maden, halı, unlu mamul, süt ürünü, tatlı, yemek (kebap, vb.) ve gıda (sebze, meyve, vb.) olarak sınıflandırılarak incelenmiştir. KOP illeri; coğrafi işaretli ürünlerin tanıtımı açısından bir bütün olarak ele alınmalıdır. “KOP Bölgesi Coğrafi İşaretleri” adıyla bir marka yaratılması, gezgin rotalarında “KOP Bölgesi Coğrafi İşaretli Gastronomi Turu” eklenmesi, el sanatları kategorisindeki ürünlerin değerlendirilmesi ve web sitelerinde gezginlere Coğrafi işaretli ürünlere ait rotaların dijital haritalar üzerinden gösterilmesi önerilmektedir. KOP Bölgesi kapsamında bölgesel bir bakış açısı ile faaliyetlerin tanımlanmasının bilinirliğin artırılmasında ve farkındalık oluşturulmasında etkili olacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Arslaner, A. ve Salık, M.A.(2018). Potansiyel Bir Coğrafi İşaret: Saruç. Erzincan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 11 (1), 74-84.
- Bahar, M., Yüzbaşıoğlu, N. ve Topsakal, Y. (2019). Kırsal Kalkınma Kapsamında Coğrafi İşaretli Ürünlerin Önemi: Yeşilova (Salda) Bölgesine Özgü Ürünler Örneği, International Journal of Social and Economic Sciences Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi 9 (1), 01-07.
- Boyraz, M. (2019). Coğrafi İşaretli Ürünler: Afyonkarahisar. International Journal Entrepreneurship and Management Inquiries (Journal EMI) Dergisi. 3 (4), 26-46.
- Bulut, İ. ve Fural, Ş.(2018). Serik Bıçağı’nın Coğrafi İşaret Tescili Kapsamında Değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 22(Özel Sayı), 557-580.
- Cebeci, H. ve Şen, M.A. (2020). Coğrafi İşaret Tescilli Soğuk Bir Lezzet: Görele Dondurması. Gastroia: Journal of Gastronomy and Travel Research, 4 (2),197-217.
- Çakaloğlu, M. ve Çağatay, S. (2017). Coğrafi İşaretler ve Marka Değerine Sahip Ürünlere Yönelik Tüketici Algısı: Finike Portakalı ve Antalya Tavşan Yüreği Zeytini Örnekleri, TEAD. 3(1): 52-65.
- Çalışkan, V. ve Koç, H. (2012). Türkiye’de Coğrafi İşaretlerin Dağılış Özelliklerinin ve Coğrafi İşaret Potansiyelinin Değerlendirilmesi. Doğu Coğrafya Dergisi. 28, 193-214.
- Çekal, N. ve Aslan, B. (2017). Gastronomik Bir Değer Olarak Tarhana ve Coğrafi İşaretlemede Tarhananın Yeri ve Önemi. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(2), 124-135.
- Dayısoylu, K.S., Yörükoğlu, T. ve Ançel, T. (2017). Kahramanmaraş’ın Coğrafi İşaretli Ürünleri ve İlin Potansiyel Durumu. KSÜ Doğa Bil. Derg., 20(1), 80-88.
- Demir Özer, E. ve Esen, M. K. (2019). Coğrafi İşaret Alma Sürecinde, Avanos-Nevşehir Testi Kebabına ait Standart Reçetenin Oluşturulması. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7(2), 805-817.
- Doğanlı, B. (2020). Coğrafi İşaret, Markalaşma ve Kırsal Turizm İlişkileri. İnsan ve Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 525-541.
- Duman, S., Tanrısever, C.& Pamukçu, H. (2019). Kastamonu Ilgaz Dağı Milli Parkı’na Gelen Turistlerin Coğrafi İşaretli Ürün Algısı. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7 (2), 818-838.
- Durlu-Özkaya, F., Sünnetçioğlu, S. ve Can A. (2013). Sürdürülebilir Gastronomi Turizmi Hareketliliğinde Coğrafi İşaretlemenin Rolü. Journal of Tourism and Gastronomy Studies 1(1), 13-20.
- Ekinci Dağtekin, E.(2018). Coğrafi İşaret Olarak Diyarbakır Bazalt Taşı ve Tescili, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17 (66), 851-860.
- Ertan, A. (2010). Prestijli Tarım Ürünlerinin Pazarlanmasında Kalite ve Coğrafi İşaret Kavramlarının Tutundurulması ve Bu Bağlamda Tarım Satış Kooperatiflerinin Önemi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2010/2,(12).
- Esen, Ş. (2016). Bir Farklılaşma Stratejisi Olarak Coğrafi İşaretler ve Türkiye İncelemesi. Bartın Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7/14, 447-464.
- Gürbüz, S. ve Çelikel Güngör, A. (2018). Coğrafi İşaret Tescil Belgesi Almış Balların Genel ve Ayırt Edici Özellikleri, 2018 Anadolu I. Uluslararası Multidisipliner Çalışmalar Kongresi.
- Jaelani, A.K., Handayani, G.A.K.R., Karjoko, L. (2020). Development of Tourısm Based on Geographıc Indıcatıon Towards To Welfare State. International Journal of Advanced Science and Technology. 29(3), 1227-1234.
- Kamber-Taş, S. S. ve Taş, S. (2020). İşletme yöneticilerinin coğrafi işaret tesciline yönelik bakış açıları: Gümüşhane ili örneği. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(2), 985-994.
- Kargiglioğlu, Ş., Çetin, Y. ve Erkol Bayram, G. (2019). Gastronomi Turlarının Coğrafi İşaretli Ürünler Aracılığı İle Oluşturulması: Batı Karadeniz Turları Örneği, Gastroia: Journal of Gastronomy and Travel Research, 3(4), 624-639.
- Orhan, A. (2010). Yerel Değerlerin Turizm Ürününe Dönüştürülmesinde “Coğrafi İşaretlerin” Kullanımı: İzmit Pişmaniyesi Örneği, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 21(2), 243-254.
- Özdemir, G., & Dülger Altıner, D., (2018). Türkiye’de üretilen coğrafi işaret ile tescillenmiş peynir çeşitleri. . Uluslararası Gastronomi Turizmi Araştırmaları Kongresi, 1-11.
- Özsoy, T. (2015). Coğrafi İşaretlemenin Katma Değer Oluşturmada Bir Araç Olarak Kullanımı. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 24 (2), 31-46.
- Polat Üzümcü, T., Alyakut, Ö. ve Fereli, S. (2017). Gastronomik Ürünlerin Coğrafi İşaretleme Açısından Değerlendirilmesi: Erzurum-Olur Örneği, TABAD, 10(2), 44-53.
- Saatçi, G. (2019). Coğrafi İşaretli Yiyeceklerin Tanıtım Unsuru Olarak Yöresel Yemekler Kapsamında Değerlendirilmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies 7(1), 358-374.
- Savaşkan, Y., & Kıngır, S. (2020). Sakarya İli Gastronomik Unsurlarının Coğrafi İşaret Kapsamında Değerlendirilmesi. Alanya Akademik Bakış, 4(3), 939-961.
- Süslü, C., Eryılmaz G. ve Demir, E. (2020). Coğrafi İşaretli Ürünlerin Gastronomi Kapsamında Değerlendirilmesi: Mersin İli Örneği. Journal of Recreation and Tourism Research, 7(2), 135-149.
- Şahin, G. (2014). Türkiye’de Yerfıstığı (Arachis hypogaea L.) Yetiştiriciliği ve Bir Coğrafi İşaret Olarak Osmaniye Yerfıstığı. Gaziantep University Journal of Social Sciences .13 (3):619-644.
- Şahin, A. ve Meral, Y. (2012). Türkiye’de Coğrafi İşaretleme ve Yöresel Ürünler, Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi. 5(2): 88-92.
- Şimşek, A. ve Güleç E. (2020). Coğrafi İşaretli Gastronomik Bir Ürün: Elâzığ Orciği. Aydın Gastronomy. 4(2), 73-81.
- Tanrıkulu, M. (2011). Türkiye’de Coğrafi İşaretlerin Tespiti ve Tescil Edilmesinin Önemi. V. Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi. 1 (2), 173-184.
- Yalım Kaya, S. ve Şahin, E. (2018). Tescilden Uygulamaya Coğrafi İşaretler: Adana Kebabı Üzerine Bir İnceleme. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi. 2 (ek.1),189-199.
- Yanar, A. ve Erdoğan, Z. (2019). Denizli Dokumalarının Kültürel Miras ve Coğrafi İşaretleme Bakımından Önemi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 37, 43-51.
- Yanar, A. ve Özkan Tağı, S. (2014). Burdur İline Ait Coğrafi İşaretlerin Belirlenmesi ve Özgün Turistik Hediyelik Eşya Tasarım Önerileri. Süleyman Demirel Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Hakemli Dergisi ART-‐E, 2014 Teke Yöresi Kültürel Değerleri Özel Sayısı, 29-41.
- Yayla, Ö. ve Yayla, Ş. (2019). Gastronomi Turizminde Coğrafi İşaretli Ürünlerin Kullanılmasına Yönelik Mekânsal Bir Değerlendirme, Anadolu Kongreleri 3. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi. 73-84.
- Yenipınar, U., Köşker, H. ve Karacaoğlu, S. (2014). Turizmde Yerel Yiyeceklerin Önemi ve Coğrafi İşaretleme: Van Otlu Peyniri. Journal of Tourism and Gastronomy Studies. 2(2), 13-23.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Turizm (Diğer) |
| Bölüm | MAKALELER |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 23 Şubat 2021 |
| Gönderilme Tarihi | 5 Ocak 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020Cilt: 3 Sayı: 2 |
